ประเพณีลอยกระทง : ปี 2556

ประเพณีลอย

 

 

ความรู้สึกที่มีต่อประเพณีลอยกระทง

                                         การลอยกระทง พิธีอย่างหนึ่งที่มักจะทำกันในคืนวันเพ็ญ เดือน 12

หรือวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 12 อันเป็นพระจันทร์เต็มดวง และเป็นช่วงที่น้ำ

หลากเต็มตลิ่ง โดยจะมีการนำดอกไม้ ธูปเทียนหรือสิ่งของใส่ลงในสิ่งประดิษฐ์ รูปต่างๆ ที่ไม่จมน้ำ เช่น กระทง เรือ แพ ดอกบัว ฯลฯ แล้วนำไปลอยตาม

ลำน้ำโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อบูชาพระอุปคุตเถระที่บำเพ็ญบริกรรมคาถาในท้องทะเลลึกหรือสะดือทะเล บางแห่งก็ลอยกระทง เพื่อบูชาเทพเจ้าความเชื่อ

ของตน บางแห่งก็เพื่อแสดงความขอบคุณพระแม่คงคาซึ่ง

เป็นแหล่งน้ำให้มนุษย์ได้ใช้ประโยชน์ต่างๆ รวมทั้งขอขมาที่ได้ทิ้ง

สิ่งปฏิกูลลงไป สวนบางท้องที่ ก็จะทำเพื่อระลึกถึงบรรพบุรุษที่ล่วงลับ หรือ

เพื่อสะเดาะเคราะห์ลอยทุกข์โศกโรคภัยต่างๆและส่วนใหญ่ก็จะอธิษฐานขอสิ่งที่ตนปรารถนาไปด้วย 

 

 

การลอยกระทง เป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณ

แต่ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่า ปฏิบัติกันมาแต่เมื่อไร

เพียงแต่ท้องถิ่นแต่ละแห่งก็จะมีจุดประเพณีลอยกระทง

นอกจากจะเป็นประเพณีที่มีคุณค่าในเรื่องการแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวที ต่อผู้มีพระคุณดังที่กล่าวมาแล้ว

ประเพณีนี้ยังมีคุณระสงค์และความเชื่อในการลอยกระทง

แตกต่างกันไป เช่น ในเรื่องเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา

ก็จะเป็นการบูชาพระเกศแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์,เป็นบูชา   รอยพระพุทธบาท ณ หาดทรายริมฝั่งแม่น้ำนัมมทา ซึ่งปัจจุบันคือแม่น้ำเนรพุททาในอินเดียหรือต้อนรับพระพุทธเจ้าในวันเสด็จกลับจากเทวโลก เมื่อครั้งไปโปรดพระพุทธมารดา

 

 

 

 

 

 

 

ค่าต่อครอบครัว ชุมชน สังคม และศาสานาด้วย เช่น ทำให้สมาชิกในครอบครัวได้ใช้เวลาร่วมกัน ทำให้ชุมชนด้ร่วมมือร่วมใจกันจัดงาน หรือในบางท้องที่ที่มีการทำบุญก็ถือว่ามีส่วนช่วยสืบทอดพระศาสนาและในหลายๆ แห่งก็ถือเป็นโอกาสดีในการรณรงค์อนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในแม่น้ำลำคลองไปด้วย

ทัศนคติต่อประเพณีลอยกระทง

 

 1.) เป็นการสักการะรอยพระพุทธบาทที่พระพุทธเจ้าทรงได้ประทับรอยพระบาทไว้หาดทรายแม่น้ำนัมมทานทีในประเทศอินเดีย

 

 

2.) เป็นการลอยความทุกข์ ความโศกรวมถึงโรคภัยต่างๆให้

ลอยไปกับแม่น้ำ ชาวไทยในภาคเหนือมีความเชื่อว่าการลอยกระทงเป็นการบูชาพระอุปคุต ตามตำนานเล่าว่า พระอุปคุต

ทรงสามารถปราบพญามารได้  

 

 

 

3.) การลอยกระทง เพื่อต้อนรับพระพุทธเจ้า ในวันที่เสด็จกลับจากเทวโลก เมื่อครั้งเสด็จไปจำพรรษาอยู่บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เพื่อทรงเทศนาอภิธรรมโปรด     พระพุทธมารดา

4.) การลอยกระทง เพื่อบูชาพระจุฬามณีบนสวรรค์ ซึ่งเป็นที่บรรจุพระเกศาของพระพุทธเจ้า 

 

 

5.) การลอยกระทง เพื่อบูชาท้าวพกาพรหม บนสวรรค์

ชั้นพรหมโลก 

 

 

6.) การลอยกระทง เพื่อบูชาพระอุปคุดตเถระ ซึ่งบำเพ็ญเพียรบริกรรมคาถาอยู่ในท้องทะเลลึกหรือสะดือทะเล

 

 

 

 

7.) การลอยกระทง เพื่อบูชาพระผู้เป็นเจ้าตามคติพราหมณ์ 

เป็นการขอขมาพระแม่คงคา ที่มนุษย์ได้ใช้น้ำ ได้ดื่มกินน้ำ

รวมไปถึงการทิ้งสิ่งปฏิกูลต่างๆ ลงในแม่น้ำ 

 8.) รักษาขนบธรรมเนียมของไทยไว้ มิให้สูญหายไปตาม

กาลเวลา

                                                  9.) ได้รู้ถึงคุณค่าของน้ำหรือแม่น้ำลำคลอง อันเป็นสิ่งจำเป็น

                                                  สำหรับการดำรงชีวิต